Listeners:
Top listeners:
LIVE CLUB FM SHQIPËRI
LIVE CLUB FM KOSOVË KOSOVË
LIVE RADIO SHQIP DËGJO SHQIP
Shkencëtarët pretendojnë se kanë gjetur një andtidot ndaj një toksinë të fuqishme që gjendet në kërpudhën më helmuese në botë, e njohur ndryshe si “kërpudha e vdekjes”.
Emri shkencor i kësaj bimë është Amanita phalloides dhe është përgjegjës për afërsisht 90% të vdekjeve të lidhura me kërpudhat në mbarë botën.
Megjithëse është e paqartë pse emri shkencor është vendosur phalloides, disa mendojnë për shkak të ngjashmërisë me bromomandarus Phallus. Në 1821, Elias Magnus Friss e përshkroi atë si Agaricus phalloides, por përfshiu të gjitha kërpudhat e bardha në përshkrimin e tij.
Toksina kryesore është një peptid i quajtur α-amanitin që çon në dështimin e mëlçisë dhe veshkave. Në vitin 2006 një familje me tre anëtarë në Poloni u helmua, duke rezultuar në një vdekje dhe dy të mbijetuarit kërkonin transplantim të mëlçisë.
Në vitin 2017, 14 persona në Kaliforni u helmuan, duke përfshirë një 18-muajshe që kishte nevojë për transplantim të mëlçisë. Mesatarisht, një person vdes çdo vit në Amerikën e Veriut nga ngrënia e tyre.
Studiuesit kinezë dhe australianë kanë zbuluar se indocianin jeshile, një ngjyrë e miratuar tani në SHBA për përdorim në imazhe mjekësore, duket se bllokon efektet toksike të α-amanitinës.
Sipas testimeve në minj, si dhe në linjat qelizore njerëzore në laborator, shkencëtarët zbuluan se indocyanine green ishte në gjendje të parandalonte dëmtimin e mëlçisë dhe veshkave të shkaktuara nga α-amanitin. Gjithashtu përmirësoi mundësinë e mbijetesës pas helmimit.
Një ekspert kërpudhash dhe shkencëtar në Kopshtin Botanik Mbretëror të Sidneit, i cili nuk ishte i përfshirë në hulumtim, tha se kërpudhat vdekjes janë “jashtëzakonisht të rrezikshme dhe toksike” dhe shpesh ngatërrohen me kërpudhat e tjera për shkak të ngjashmërive të tyre sipërfaqësore.
“Në këto faza të hershme mund të jetë mjaft e vështirë të dallohen kërpudhat. Këto dalin në rrënjët e lisit, kështu që nëse shihni diçka që është nën një lis, atëherë duhet të jeni të kujdesshëm dhe të dyshimtë,” tha ai.
Written by: Sasha Ndreka
Post comments (0)