Pse të pasurit bëhen më të pasur, edhe gjatë krizave globale?

30/12/2022

story 03 final

Vdekja dhe shkatërrimi nuk janë kartat e vetme për të cilat do të mbahet mend COVID-19. Pandemia gjithashtu ka zgjeruar në mënyrë drastike pabarazitë në të gjithë globin gjatë tre viteve të fundit.

Sipas Indeksit të Miliarderëve të Bloomberg, 131 miliarderë më shumë se dyfishuan vlerën e tyre neto gjatë pandemisë.

Personi më i pasur në botë, shefi i Louis Vuitton, Bernard Arnault, kishte një pasuri prej 159 miliardë dollarësh në 27 dhjetor 2022, me rreth 60 miliardë dollarë në krahasim me fillimin e vitit 2020.

Elon Musk, njeriu i dytë më i pasur në planet, mburrej me një pasuri prej 139 miliardë dollarësh, diçka më pak se 50 miliardë dollarë para pandemisë.

Dhe Gautam Adani i Indisë, i treti në indeks, ka parë rritjen e pasurisë së tij më shumë se dhjetëfish në këtë periudhë, nga afërsisht 10 miliardë dollarë në fillim të 2020-s në 110 miliardë dollarë në fund të 2022-t.

Në të njëjtën kohë, afër 97 milionë njerëz – më shumë se popullsia e çdo kombi evropian – u shtynë në varfëri ekstreme vetëm në vitin 2020, duke fituar më pak se 1.90 dollarë në ditë (kufiri i varfërisë i përcaktuar nga Banka Botërore).

Norma globale e varfërisë vlerësohet të jetë rritur nga 7.8 për qind në 9.1 për qind deri në fund të vitit 2021. Tani, rritja e inflacionit në qiell po ndikon në rritjen e pagave reale, duke ngrënë të ardhurat e disponueshme të njerëzve në mbarë botën.

Për të frenuar rritjen e çmimeve, bankat qendrore po reduktojnë fluksin e parave në ekonomi duke rritur normat e interesit dhe duke tërhequr likuiditetin e tepërt.

Por kjo ka goditur sërish punëtorët, me kompanitë – nga firmat e teknologjisë si Amazon, Twitter dhe Meta tek bankat si Goldman Sachs – duke njoftuar pushime nga puna në fund të një 2022-shi tashmë të trazuar.

“Al Jazeera” foli me ekonomistët për të kuptuar pse të pasurit vazhdojnë të pasurohen edhe në mes të krizave dhe nëse kjo është e pashmangshme sa herë që ka një ngadalësim ekonomik.

Përgjigja e shkurtër: Shumë vende miratojnë politika të tilla si uljet e taksave dhe stimujt financiarë për bizneset për të nxitur ekonomitë në mes të krizave si pandemia.

Bankat qendrore e vërshojnë ekonominë me para për ta bërë më të lehtë huadhënien dhe shpenzimin.

Kjo i ndihmon të pasurit të rrisin paratë e tyre përmes investimeve të tregut financiar. Por zgjerimi i pabarazisë nuk është i pashmangshëm.

Written by: Sasha Ndreka