play_arrow

keyboard_arrow_right

Listeners:

Top listeners:

skip_previous play_arrow skip_next
00:00 00:00
playlist_play chevron_left
volume_up
chevron_left
  • cover play_arrow

    LIVE CLUB FM SHQIPËRI

  • cover play_arrow

    LIVE CLUB FM KOSOVË KOSOVË

  • cover play_arrow

    LIVE RADIO SHQIP DËGJO SHQIP

Bota

Njihuni me William Sidis, më i zgjuari në histori, fliste 25 gjuhë

today08/02/2023

Background
share close

William James Sidis: Smartest Man Alive to Social Reject

William Sidis zotëronte aftësi të jashtëzakonshme në matematikë dhe gjuhë. Ai ishte një gjeni që fliste 25 gjuhë dhe dialekte. As sot askush nuk flet për të sepse nuk ka arritur aq sa kolegët e tij.

Jeta e tij mund të ishte më e mirë, por ai nuk u rrit si fëmijët e tjerë. Në vend të kësaj, ai ishte një sensacion.

 

Besohet se ka qenë njeriu më i zgjuar në histori.

Sidis ishte jashtëzakonisht i shkëlqyer. Albert Einstein kishte një IQ 160, Sir Isaac Newton kishte një IQ 190 dhe Mark Zuckerberg kishte një IQ 152. Këta janë burrat që ne i identifikojmë si më inteligjentët.

Sidis, nga ana tjetër, thuhej se kishte një IQ nga 250 deri në 300. Ndoshta motra e tij e ekzagjeroi realitetin kur pa provimin e tij në Shërbimin Civil. Ai u rendit i 254 në listë, të cilin ajo e mori si rezultatin e tij të IQ.

Sidoqoftë, ai ishte një mrekulli. William James Sidis ishte një matematicien i shkëlqyer, poliglot dhe shkrimtar i talentuar. Ai u konsiderua jashtëzakonisht i zgjuar nga matematicieni Norbert Wiener, fizikani Daniel Frost Comstock dhe filozofi William James. Fatkeqësisht, kjo nuk e ndihmoi të bënte një jetë të qetë.

William James Sidis lindi në Boston Massachusetts më 1 prill 1898. Ai ishte djali i emigrantëve ruso-hebrenj, të cilët ishin të dy shumë të arsimuar dhe të sigurt në potencialin e djalit të tyre.

Sidis fliste rrjedhshëm gjuhë të ndryshme para se të mbushte dy vjeç dhe në moshën tetë vjeç, ai mund të lexonte mbi 50 gjuhë, duke përfshirë ato të lashta dhe ato të zhdukura.

Ai ishte gjithashtu jashtëzakonisht i talentuar në matematikë, shkencë dhe histori. Prindërit e Sidis ishin të vendosur t’i siguronin një arsimim të vështirë dhe e regjistruan atë në Universitetin e Harvardit kur ai ishte 11 vjeç. Ai u diplomia për  matematikë nga Harvard në moshën 16-vjeçare dhe diplomën në master për psikologji në moshën 18-vjeçare, raporton abcnews.al.

Jeta e Sidis mori një rrjedhë tjetër pas kolegjit. Ai shkroi disa libra për tema që variojnë nga matematika dhe shkencat tek politika dhe filozofia, por nuk u vlerësuan.

Sidis kishte një ekzistencë të qetë, duke punuar si mësues dhe pedagog. Familja dhe miqtë e tij ishin të shqetësuar se intelekti i tij do të shpërdorohej pasi ai bëhej më i izoluar. Sidis, nga ana tjetër, ishte i kënaqur me ekzistencën e tij dhe e kalonte pjesën më të madhe të kohës duke lexuar dhe shkruar.

I riu krijoi edhe gjuhën e tij. Ai shkroi librin e Vendergood kur ishte tetë vjeç. Vendergood ishte një gjuhë me elementë të latinishtes, greqishtes, gjermanishtes dhe frëngjishtes. Ai përfshinte gjithashtu rregulla gramatikore, kohë dhe tetë mënyra.

Ishte e qartë për të gjithë se djali tetë vjeçar ishte shumë i zgjuar. Kishte shumë gjëra që ai mund të arrinte. Babai i tij kishte një plan. Deri në vitin 1910, akademikët e lejuan atë të jepte leksione në Klubin e Matematikës së Harvardit në moshën 12-vjeçare.

Gazetat u çmendën. Një profesor i Harvardit është një fëmijë mrekulli! Ai filloi studimet në Harvard në të njëjtin vit dhe i mbaroi në vitin 1914, në moshën 16-vjeçare. U diplomua me nderime me një diplomë Bachelor of Arts. Gazetarët e rrethuan edhe një herë Uilliamin, duke e pyetur për aspiratat dhe ëndrrat e tij. Ky i ri mund të ishte kushdo që donte të ishte!

Ai dinte shumë dhe e kishte gjithë jetën përpara.

 

I refuzuar nga shoqëria

William u burgos në vitin 1919, vetëm disa vite para se babai i tij të vdiste. Pavarësisht përpjekjeve të tij për të jetuar si i vetmuar, ai u burgos. Ai u dënua me 18 muaj burg pasi mori pjesë në një paradë socialiste të 1 Majit në Boston, e cila u shndërrua në përplasje të madhe fizike. Thashethemet u përhapën shpejt: ai u bë i njohur si një socialist i dhunshëm!

Prindërit e tij negociuan lirimin e tij nga burgu. Ata e “ndihmuan” djalin e tyre duke e vendosur në një sanatorium  në New Hampshire për një vit. Ata filluan të “reformojnë” Uilliam-in, duke e kërcënuar se do ta dërgonin në një institucion mendor nëse nuk e dëgjonte.

William u kthye në Bregun Lindor në vitin 1921, në moshën 23. Ai synonte të bënte një jetë private dhe të pavarur. Ai u largua nga familja e tij dhe punonte punë të vogla për të përballuar jetesën.

Për shumë vite, ai kishte frikë se mos arrestohej sërish.  Kjo i  shkaktoi Sidis “vuajtje të rëndë mendore dhe poshtërim”, por nuk mundi ta largonte atë vëmendja e shtypit.

William James Sidis vdiq papritur në moshën 46 vjeçare po atë vit. Shkak i vdekjes është bërë hemorragjia cerebrale, e cila ka qenë edhe shkaku i vdekjes së babait të tij, njeriu që i kishte shkatërruar jetën, raporton abcnews.al.

Njeriu që mund të kishte transformuar botën, William James Sidis, ishte viktimë e ambicieve të prindërve të tij, sensacionalizmit mediatik dhe rrethanave politike. Gjithçka që donte ishte të mbetej vetëm, por ishte tepër inteligjent për ta kaluar jetën në paqe.

Pavarësisht arritjeve dhe inteligjencës së tij, Sidis luftoi me problemet e shëndetit mendor dhe më vonë u diagnostikua me skizofreni. Ai e kaloi shumicën e jetës në institucione, larg syrit të publikut. Deri më sot, trashëgimia e Sidis vazhdon të frymëzojë dhe intrigojë njerëzit.

Written by: Sasha Ndreka

Post comments (0)

Leave a reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *